نگاهي به انتقال ورزش از نظام پادشاهي به این رژیم
سپهبد نادر جهانباني فرزند امان اله جهانباني بود. آن ها تنها پدر و پسر در تاريخ ورزش ايران هستند كه رييس سازمان ورزش شدند. پدر در سال هاي نخست دهه 50 ميلادي و پسر در واپسين سال هاي حكومت پهلوي.نادر جهانباني پيش از اعدام: دفاع خاصي ندارم ولي هيچ وقت بر ضد انقلاب كاري نكرده ام. به هرحال ... آماده اعدام هستم. نادر جهانباني آخرين رييس سازمان تربيت بدني در دوران حكومت محمدرضا شاه بود. بعد از وقايع شهريور 1357، ورزش كشتي پيشاهنگ اعتراضات در خانواده ورزش ايران شد. اردونشينان جام آريامهر كه قبل از انقلاب، معتبرترين تورنمنت بين المللي ورزش ايران بود، اين مسابقات را تحريم كردند تا بعد از12 سال، جام آريامهر برگزار نشود.جهانباني در مقطعي تاريخي مسئوليت ورزش را بر عهده گرفت. در دوران مديريت او، نامه هاي اداري هم با تاريخ 2537 شاهنشاهي امضا شدند و هم 1357 خورشيدي.نادر جهانباني 22 اسفند 1357 در زندان قصر به حكم صادق خلخالي حاكم شرع، روي پشت بام مدرسه علوي مقابل جوخه اعدام ايستاد. وقتي سپهبد جهانباني را براي محاكمه آوردند، كاغذي بر گردنش انداختند تا جرمش را بنويسند، اما به نظر مي رسيد او جرمي نداشت، كسي هم پيدا نشد شهادت دهد او جرمي انجام داده. پس روي كاغذ سفيد نوشتند: سپهبد نادر جهانباني عامل فساد.
در بخشي از متن كيفرخواست كه فرداي اعدام در صفحه 5 روزنامه اطلاعات منتشر شد آمده بود: فساد در ارض و محاربه با خدا و نايب امام عليه السلام، مطابق قوانين الهي و قوانين جاريه در زمان ارتكاب جرايم تقاضاي رسيدگي و صدور حكم اعدام و مصادره اموال شخصي ايشان و ... از طرف دادسراي كل انقلاب اسلامي از دادگاه دارم.
هنگامي كه نوبت به دفاعيات جهانباني رسيد گفت: من دفاع خاصي ندارم ولي من هيچ وقت بر ضد انقلاب كاري نكرده ام. به هرحال ديگر مهم نيست و من آماده اعدام هستم.
حسين فكري و ناصر سلطاني از پيشكسوتان ورزش، از سوي ستاد عمليات كميته انقلاب اسلامي، مامور تغيير و تحول در سازمان ورزش شدند. اين كميته در اولين اقدام، مجموعه ورزشي آريامهر را به نام آزادي و مجموعه فرح را به نام تختي تغيير داد.
"مجاهدين انقلاب لعنتی، كاخ ورزشي تاج را تصرف كردند" اين تيتر، مربوط به اولين گزارش ورزشي بعد از 22 بهمن است. دنياي ورزش به شرح اين ماجرا پرداخته كه چگونه 20 جوان انقلابي لعنتی ، بعد از تصرف مهمات پادگان باغ شاه، مسلح شده و به باشگاه ورزشي تاج هجوم مي برند. خبرنگار از علي نژاد، يكي از تسخير كنندگان باشگاه مي پرسد: الان اين مكان را چگونه اداره مي كنيد؟-اين جا الان مقر آموزش و ستاد عمليات كميته است. ضمناً از آن به عنوان زندان هم استفاده مي كنيم.علي نژاد همچنين گفت: سرگرد شيخان، مدير باشگاه با ما تماس گرفت و گفت ما هم در مسير شما هستيم. اگر به غذا يا چيز ديگري احتياج داريد براي تان تهيه كنيم. اما به او گفتيم ما به كمك امپرياليسم احتياجي نداريم.دنياي ورزش در پايان اين گزارش مي نويسد: ما يك نشريه ورزشي هستيم و بايد عكس قهرمانان ورزش را روي جلد منتشر كنيم. اما در مقابل مجاهدين قهرمان انقلابي سر تعظيم فرود مي آوريم و با افتخار فراوان، روي جلد را به قهرمان ترين چهره هاي تاريخ كه باشگاه تاج را تصرف كردند اختصاص مي دهيم.
1358
ورزش ايران در زمان انقلاب و سال هاي اول دوره متلاطمي را مي گذراندشاه حسيني در گفتگو با هفته نامه مثلت مي گويد: غلامرضا پهلوي رفته بود كميته بينالمللي المپيك و گفته بود كه همچنان رئيس كميته المپيك ايران است. ما هم آقاي فكري و شكوهي را فرستاديم سوئيس تا بگويند وقتي نظام سياسي ايران تغيير كرده معلوم است كه اين ها ديگرهيچ مسئوليتي ندارند.ناصر نوآموز اولين رييس فدراسيون فوتبال بعد از انقلاب شد. او جاي كامبيز آتاباي را گرفت كه رييس انجمن سلطنتي اسب، رييس فدراسيون فوتبال ايران و رييس كنفدراسيون فوتبال آسيا بود. در دوران رياست نوآموز، تيم ملي فوتبال ايران به المپيك مسكو راه يافت اما جمهوري اسلامي ايران بازي ها را تحريم كرد.محمدعلي صنعتكاران رييس فدراسيون كشتي شد. او جاي سيد محمد خادم حقيقت را گرفته بود. خادم حقيقت كه همچنان در قيد حيات است، مدتي در بازداشت نيروهاي انقلابي بود. با اين جرم كه در سه مقطع مختلف رييس فدراسيون كشتي بوده و اين قضيه حتماً دليلي داشته! اما دادگاه انقلاب در بررسي پرونده كاري او با هيچ تخلف مالي مواجه نشد و آزادش كرد.
حسين شاه حسيني در اين باره گفته است: ميگفتند حشمت مهاجراني نبايد باشد چون مربي وليعهد بوده. بعضيها را اصلاً دستگير كردند. آقاي عدل كه از بسكتباليستها بود را برده بودند كميته. ميگفتند چرا مثلاً در مراسم 4 آبان حضور دارند. رفتم شوراي انقلاب به آقاي بهشتي گفتم حساب گذشته را جدا كنيد. به هر حال اين ها در حكومتي زندگي ميكردند كه رئيساش به آن ها دستور ميداده كه بيايد مربي ژيمناستيك فرح باشد. مربي وليعهد باشد خوب او هم اطاعت ميكرده. قرار شد كه آقاي قدوسي –دادستان كل انقلاب اسلامي- پروندههاي ورزشكاران را با ما هماهنگ كند.
كشتي ايران، مسابقات جهاني 1979 سن ديگو در امريكا را تحريم كرد. ايران در تمام هجده دوره قبلي حضور داشت و اين اولين غيبت سردمداران كشتي آسيا در رقابت هاي قهرماني جهان محسوب مي شد.
سال 1358 و در معدود حضورهاي بين المللي ورزش ايران، ماجراي نواخته شدن سرود شاهنشاهي بارها براي مسئولين رشته هاي مختلف ورزشي دردسر ساز شد.
در سال 1358، به دنبال بازديد جمعي از اعضاي شوراي انقلاب لعنتی از مجموعه ورزشي انقلاب تهران و نارضايتي يكي از اعضا از سرخ بودن زمين هاي اين رشته ورزشي، مسابقات تنيس براي مدتي تعطيل شد. اتفاقي كه قرار بود به زودي براي شطرنج و بوكس نيز تكرار شود.
با به پايان رسيدن عمر 9 ماهه دولت موقت و نخست وزيري رجايي، گرچه شاه حسيني مدتي برسر كار ماند اما سرانجام او نيز كنار گذاشته شد تا شهريور 59 و مقارن با آغاز جنگ ايران و عراق، مصطفي داودي كه همكار رجايي در آموزش و پرورش بود رييس جديد سازمان ورزش شود. لغو موقت اعزام تيم هاي ورزشي به خارج از كشور و ممنوعيت استفاده از ورزشكاران بالاي 27 سال در تيم هاي ملي، از جمله تصميمات جنجالي داودي در دوران رياستش بر ورزش كشور بود.